Tuesday, September 30, 2014

Tá vitan hevur stert

Føroyingar vilja byggja eitt ‘vitanarsamfelag’ og í hesum samanhangi kemst ikki uttanum at havið og fiskurin eiga eitt heilt serligt pláss – men duga vit nóg væl at skipa okkara vitan fyri at tryggja framtíðar møguleikar sum best?

Royndarframleiðsla á Pelagos í Fuglafirði.
MARIA OLSEN PHOTO
Føroyingar hava lært nógv av norðmonnum innan alt frá havlívfrøði og fiskivinnuumsiting til framleiðslu umborð á frystitrolarum. Rættiliga fitt av føroyingum hava nomið sær hægri útbúgving á Tromsø Universitet og enn fleiri hava siglt við norskum skipum. Og talið á føroyingum ið arbeiða innan frálanda olju og gass í Noreg er vaksið nógv í seinastuni.

Eingin ivi er um vit kunnu læra nógv meira bæði nú og í framtíðini.

Herfyri legði ein stórur arbeiðsbólkur útnevndur av norska Fiskeri- og Kystdepartementet fram eina frágreiðing sum upplegg til høvuðsstrategi fyri burðardygga og kappingarføra umsiting av norskum havi og hartil knýttum yrkisligum og vinnuligum virksemi, ikki minst fiskivinnu, alivinnu, s
hipping og frálanda orkuvinnu. ‘HAV21 – FoU strategi for en havnasjon av format’ inniheldur eina røð av tilmælum, greiningum og viðmerkingum um gransking og menning, vitan og framtíðar møguleikar.

Frágreiðingin er sum vera man eisini áhugaverdur lesnaður fyri føroyingar hóast teir veldigu munirnar millum Noreg og Føroyar í stødd, í víðastu merking. Men norðmenn gera nógv burtur úr tí ovurstóra týdningi ið havið hevur fyri teirra mentan, búskap og trygd – nakað sum enn meira átti at gjørt seg galdandi fyri eitt oyggjaland sum Føroyar.

Búskaparliga stendur Noreg í høvuðsheitum á trimum súlum: frálanda orka, shipping, og fiskavørur – og sum vera man, her kenna føroyingar seg eisini aftur hóast vit strangt tikið framvegis “bert” hava fiskin at liva av. Men rætt skal vera rætt, vit liva rættiliga væl av honum.